Muzeum Południowego Podlasia


Zbiory muzealne

 
W pierwszych latach funkcjonowania placówki przeważającą część skromnych zbiorów stanowiły zabytki ludowej kultury materialnej i duchowej. Zasadnicze zmiany w funkcjonowaniu Muzeum przyniósł dopiero rok 1975, kiedy to w wyniku przekształceń administracyjnych kraju Biała Podlaska stała się siedzibą władz wojewódzkich. Zwiększony budżet placówki zaprocentował znacznym wzrostem zbiorów, zaczęły powstawać pierwsze kolekcje. W 1975 roku w inwentarzach muzealnych wpisanych było zaledwie 2116 obiektów, ale już w 1982 roku zbiory Muzeum liczyły około 17 000 sztuk, a w 1990 ich liczba wzrosła do 21 000 eksponatów.

 

Dzięki zakupom uformowano tematyczną kolekcję malarstwa polskiego pod nazwą “Konie, jeźdźcy, zaprzęgi w malarstwie polskim XIX i XX wieku”. Ogólnopolskie plenery malarskie w Janowie Podlaskim organizowane cyklicznie w latach 1975-1998 zaowocowały znaczną kolekcją malarstwa współczesnego. Zgromadzono pokaźne zbiory numizmatyczne i medalierskie. Systematycznie powiększano zbiory historyczne, gromadząc dokumenty, archiwalia i inne przedmioty związane z przeszłoscia miasta i regionu. Badania terenowe i liczne konkursy sztuki ludowej przyczyniły się do stałego wzrostu zbiorów etnograficznych.

 

W latach 1980-1995, głównie dzięki konfiskatom celnym, zgromadzono liczącą około 1400 obiektów, a więc jedną z największych w Polsce kolekcji ikon rosyjskich XVII-XIX wieku. Do zbiorów działu historii i sztuki trafiły cenne dary rodziny Aleksandra Próchnickiego, bialskiego malarza, architekta i regionalisty oraz liczne dokumenty, fotografie oraz stare pamiątki, podarowane przez profesora Stefana Kryńskiego z Gdańska. W 1995 roku uzyskano spuściznę dorobku twórczego znanego malarza z Dąbrowicy Małej Bazylego Albiczuka, a w 2005 roku znaczny depozyt bialskich obrazów i grafik Zbigniewa Karpińskiego, profesora ASP we Wrocławiu. Cenny wkład wzbogacający ikonografię miasta przyniosły pozyskane w 2006 roku prace bialskiego akwarelisty Tadeusza Różyckiego, ofiarowane przy okazji organizacji wystawy przez siostrzeńca artysty prof. Kiejstuta Bereźnickiego, oraz Janusza Kulawca i Danutę Dunajko Andrzejuk. Obecnie po 40 latach funkcjonowania instytucji, liczba zbiorów Muzeum Południowego Podlasia w Białej Podlaskiej wynosi około 40 000 eksponatów.